Voldoende wind en zon op de laatste zaterdag van mei tijdens onze “PE in het Dorp” actie. We zijn met inwoners van Ermelo in gesprek gegaan over energie besparen, zonne-energie en windenergie. De directe aanleiding hiervoor is de evaluatie in de gemeente raad van het Klimaatuitvoeringsprogramma en het nieuwe duurzaamheidsplan dat geschreven gaat worden voor de periode tot 2020. Ermelo heeft voor zichzelf een hoog doel gesteld: in 2030 wil Ermelo energieneutraal zijn. Dat wil zeggen dat we dan net zoveel duurzame energie zelf opwekken als dat we verbruiken. Momenteel zitten we op ongeveer 8 % zoals uit de evaluatie blijkt, dus de komende 15 jaar zal echt alles uit de kast gehaald moeten worden om dit doel te bereiken.
Over het algemeen is het een onderwerp dat leeft bij de mensen die we gesproken hebben. Enkelen zijn er expres voor naar het dorp gekomen om ons hun mening te geven.
We hebben uiteindelijk van 49 mensen hun mening genoteerd, waarbij opvalt dat iedereen op zijn of haar wijze wel bezig is met besparen of er ideeën over heeft. Voorbeelden die genoemd zijn: de thermostaat een graadje lager, een trui aan, minder lang douchen, afval scheiden, in het dorp alleen op de fiets, spullen via de kringloop een tweede leven geven, bewust met elektriciteit omgaan, verlichting uit en apparaten uitschakelen i.p.v. op stand-by laten staan. Ook voor buitenshuis zijn er genoeg ideeën. Ongeveer een derde van de ondervraagden noemde dat Ermelo best wat minder straatverlichting kan hebben, dat dit door led lampen vervangen kan worden of verlichting met bewegingsmelders. Ook werden de zogenaamde “kattenogen” in de belijning van de wegen genoemd. Winkels zouden in de winter hun deuren dicht moeten houden en minder of geen verlichting aan laten wanneer ze gesloten zijn. Dit laatste geldt ook voor kantoorpanden. Grotere besparingen zijn te halen bij het isoleren van woningen en bedrijven. Als voorbeeld hiervan werd het “inpakken” van huizen zoals UWOON nu doet met de 160 huurwoningen die ze aan verduurzamen zijn genoemd.
Educatie wordt als een goed middel gezien om mensen bewust te maken; al vroeg bij kinderen beginnen. Een inwoonster noemde: kinderen zijn goede ambassadeurs, als je met hen afspreekt dat de lichten uit moeten of de verwarming omlaag wanneer de ramen open staan, dan zullen ze je er op wijzen.
Zonne-energie
Alle ondervraagden zijn voor zonne-energie, waarbij velen noemden: gebruik alle platte daken, gebruik daken van bedrijven, verplicht bij alle nieuwbouw vanaf nu zonnepanelen en bouw alleen nog maar duurzaam. Kanttekeningen zijn er bij enkelen over monumentale huizen en -gebouwen en ook een enkele keer werd genoemd dat kerken niet ontsierd moeten worden met zonnepanelen. Overwegend wil men geen velden met zonnepanelen, regelmatig werd genoemd dat koeien in de wei horen en geen panelen. Een enkeling heeft er geen bezwaar tegen om bijvoorbeeld een afgelegen heideveld te gebruiken om zonnepanelen neer te zetten.
Voor zichzelf worden de kosten van aanschaf wel als een bezwaar gezien en enkelen vragen zich af wat het juiste moment van instappen is: er verandert zoveel in de technologie, als je nu panelen aanschaft zijn ze dan over een paar jaar niet weer verouderd. Een duurzaamheidslening zou mensen wel over de streep kunnen trekken wat betreft de financiering. De meeste ondervraagden hebben zelf nog geen zonnepanelen en onze indruk is dat actieve voorlichting over de mogelijkheden, terugverdientijd, kosten enzovoort een belangrijk aandachtspunt is voor de gemeente.
Eén echtpaar dat we spraken draaide de financiering om: “gemiddeld geeft een huishouden 20 à 30.000 euro uit aan energiekosten, wij hebben besloten deze uitgave naar voren te halen en ons huis helemaal duurzaam te renoveren voor dat geld, de gasmeter hebben we eruit gehaald en we willen straks alles doen van de elektriciteit die we opwekken met onze eigen zonnepanelen”.
Scholen en verenigingen worden ook regelmatig genoemd als het om zonne-energie gaat. Enerzijds de bewustwording en educatie aan kinderen, anderzijds op lange termijn kosten besparen en zelfvoorzienend zijn. Dindoa werd als voorbeeld aangehaald door een dame: op de sporthal van de korfbalvereniging zouden heel wat panelen passen. (opmerking PE: korfbalvereniging de Meeuwen in Putten gaat dit al doen, verenigingen zouden hier hun licht kunnen opsteken).
Windenergie De meningen variëren, echter bijna de helft (22) geeft aan voor windenergie te zijn. Ze zien de molens dan bij voorkeur langs de snelweg geplaatst; niet in het centrum, in bebouwd gebied of elders in het buitengebied. 7 Mensen zijn mordicus tegen, 7 mensen zijn voor maar dan niet in Ermelo en 13 mensen reageren weifelend: ja, het is misschien wel nodig maar dan liever niet in Ermelo. Argumenten die genoemd worden door de mensen die voor zijn: bij de snelweg is er toch al lawaai en hoewel enkelen ze erg lelijk vinden, weegt het voordeel van schone energie op tegen het nadeel. Suggesties worden gedaan om ze groen te verven. Op of bij het Veluwemeer heb je de meeste wind. Een enkeling noemt dat het ook in het bos kan, boven de boomtoppen uit want daar zouden geen vogels vliegen. Anderen spreken dit juist tegen: onvoldoende wind. De tegenstemmers en weifelaars vinden het landschapsvervuiling, niet goed voor het toerisme, het maakt lawaai, haalt het zoveel rendement dat het de landschapsvervuiling waard is? Ze vinden dat het wel in zee kan of in Flevoland. In niet dicht bewoond gebied zou het anders zijn. Ook is er twijfel bij het rendement t.o.v. de kosten en de subsidie die erop zit. Alternatieven Verschillende mensen noemden dat we moeten zorgen om als Nederland minder afhankelijk te worden van het buitenland als energieleverancier en ook dat we gezamenlijk verantwoordelijk zijn en niet alleen de mensen in Groningen voor ons gas “op moeten laten draaien”. Enkelen geven ook aan dat bewust leven duur is; biologisch eten is duurder, de investering in schone energie is voor particulieren een flinke hap geld. Ook niet iedereen zou gebruik willen maken van een duurzaamheidslening daar het toch schulden maken is en ze er financieel onzeker voorstaan. Allerhande ideeën kwamen langs: biomassa (verbranding, vergisting, vergassing van natuurlijke materialen), de een noemde dat dit alleen met restproducten uit de industrie en landbouw kan en mag, terwijl een ander noemde: plant in Ermelo kapbossen waarvan het hout verbrand kan worden in een biomassacentrale en warmte–koude opslag op de bedrijventerreinen. Thermo-energie uit de grond wordt genoemd, zowel door een voor- als tegenstander. Motiveer bedrijven te innoveren: er zijn veel kleinschalige projecten in Ermelo mogelijk. Zet bijvoorbeeld een windboom op het Pauwenplein: mensen kunnen er gratis hun fiets en mobiel opladen. De gemeente zou zelf meer elektrische voertuigen kunnen inzetten bijvoorbeeld bij de buitendienst.
Conclusie Veel Ermeloërs zien de noodzaak van besparing op energie; ze vinden schone energie opwekken belangrijk er zijn zelfs meer voorstanders van windenergie dan verwacht. Voor veel mensen is het ook nog een ‘ver van mijn bed’ gebeuren en een zaak van ‘niet in mijn achtertuin’. Naar ons idee zullen we de komende jaren als gemeente duurzaamheid, besparen en schone energie opwekken, in alle geledingen moeten uitademen en uitdragen. We moeten een breed draagvlak creëren, zorgen voor veel educatie op scholen en via het energieplein, mensen actief benaderen. Daarbij kunnen wij gebruik maken van de instellingen en voorzieningen die er al zijn zoals bijvoorbeeld het Innovatie centrum groene energie Noord Veluwe (IGEV), het Pakhuis, het Natuur en Milieu Platform (NMP), het Energieplein.